Lieve lezers –
Wellicht dat jullie vandaag mijn naam in het Dagblad van het Noorden tegenkwamen. Het gaat om dit artikel : “Erfgoedinstellingen schrikken van torenhoge claims WOII-fotograaf”.
Sanne Meijer Onderweg is één van de vele organisaties die een flinke schadeclaim moet betalen voor het gebruik van een foto van de website Traces of War. Vorige week ontving ik een sommatiebrief van het incassobureau NL.Legal uit Cyprus, dat opereert vanuit een vestiging in Emmen. Hun cliënt, Anneke Moerenhout, eist van mij 500 euro schadevergoeding en 200 euro overige kosten voor het gebruik van één van haar foto’s.
Ik ben niet de enige: een groot aantal organisaties in Nederland heeft zo’n sommatiebrief ontvangen. Het gaat in totaal om vele, vele, vele duizenden euro’s.
De foto in kwestie is van een oorlogsmonument in Ter Apel. Afgelopen mei heb ik als vrijwilliger voor Open Joodse Huizen een lezing gegeven en een verhaal geschreven over de joodse familie From uit Ter Apel, die is omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. Dit verhaal heb ik uit ideële overwegingen vrij toegankelijk op mijn website geplaatst. Ik gebruikte ter illustratie een foto van de website tracesofwar.nl. Omdat er geen naam bij de foto stond, heb ik tracesofwar.nl vermeld als bron.
Als ik ervan op de hoogte was geweest dat er auteursrecht op de foto zou rusten, zou ik deze nooit gebruikt hebben. Dat kon ik mijns inziens echter niet weten. Traces of War is een website van Stichting Informatie Wereld Oorlog Twee (STIWOT). STIWOT is een ideële ANBI-organisatie met een ideëel publiek doel, die stelt informatie gratis te verstrekken. Daarnaast heeft de foto heeft geen enkele artistieke of onderscheidende waarde. Iedereen kan de foto gemaakt hebben.
STIWOT heeft inmiddels de samenwerking met mw. Moerenhout beëindigd en neemt afstand van haar werkwijze. Deze zaak kent vele haken en ogen en brengt ook ongeoorloofde activiteiten van mw. Moerenhout aan het licht. Dit heeft naar mijn gevoel een nare bijsmaak. Ik zal hier echter niet ingaan op de juridische details.
Wat mij steekt is dat het in deze zaak gaat om foto’s van oorlogsmonumenten, herdenkingsplekken en grafstenen. Ik vind het bijzonder kwalijk en verdrietig dat mw. Moerenhout, in aanloop naar 75 jaar bevrijding, geld probeert te verdienen aan 4/5 mei comités, joodse stichtingen, historische verenigingen, erfgoedorganisaties en andere organisaties die zich inzetten voor de herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
Om die reden heb ik besloten de schadevergoeding niet te betalen. Ik had mijn inziens nooit kunnen weten dat een fotografe een commercieel belang zou hebben bij deze foto’s. Net als tientallen andere organisaties heb ik de claim gemeld bij Otte Strouken, jurist en bestuurslid van Brabantsheem. Samen met een stichting-in-oprichting zal hij zich over deze zaak buigen. Samen staan we sterker. Heeft jouw organisatie ook een brief van NL.Legal ontvangen? Neem dan contact op met Otte Strouken: o.strouken@gmail.com.