In de jaren ’20 van de vorige eeuw bracht het zaadbedrijf Zwaan en De Wiljes in Scheemda een nieuw erwtje op de markt. Het kreeg de schitterende naam ‘Wonder van Scheemda’.
Een opvallende verschijning was het wel: een vrij forse stamdoperwt met zaden (de erwten) die bij het drogen kreuken. Het gewas werd ca. 50 cm hoog en kon zonder zonder steun groeien. Dat was vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog een pluspunt, want al het hout dat destijds voorhanden was werd als brandstof gebruikt. In 1943 verscheen de eerste rassenlijst voor groentegewassen, en daar stond het Wonder van Scheemda inderdaad in. Na 1948 verdween het gewas van de rassenlijst en de decennia daarop raakte het erwtje is vergetelheid.
Jammer, want het is een productief gewas dat superzoete erwtjes levert. Ruurd Walrecht van De Oerakker heeft de zaden teruggevonden en bewaard. Via een bestuurslid van de Oerakker kregen Piet & Angela van de Eikemaheert in Loppersum een paar jaar geleden die zaden. Die hebben ze vervolgens vermeerderd. Bijzonder is dat Piet & Angela de erwtjes samen met tarwe telen. De erwtenplantjes kunnen zich op die manier vastgrijpen aan de tarwearen, zodat ze niet gaan liggen. Als de peulen genoeg gedroogd zijn, worden de inmiddels gekreukelde erwtjes geoogst. Die kun je wellen en opeten in de soep of stoofpot, of je gebruikt ze als zaaigoed. Verschillende restaurants in de provincie Groningen, zoals De Piloersemaborg en De Basiliek, koken met het erwtje. Bovendien kun je zakjes met erwten kopen. Piet & Angela doen er alles aan om het Wonder van Scheemda in de spotlight te zetten. Zo hebben ze ook een leuk receptenboekje gemaakt met kookinspiratie.
Dit jaar heb ik ze ook geteeld, het Wonder van Scheemda. En blij verrast dat ik was! De opbrengst was erg goed. Lange, goedgevulde peulen met heel dikke, zoete erwtjes. Ik oogstte ze vooral vers, zo vond ik ze het lekkerst. Een groot deel heb ik ingevroren. Wel heb ik wat peulen laten hangen om te drogen. Dat is mijn zaaigoed voor volgend jaar. De planten zijn nu trouwens flink langer dan in de jaren veertig: tussen de 75 cm en 1 meter hoog.
Zin in Morgen (KRO-NCRV)
In maart kwam Sosha Duysker voor het KRO-NCRV programma Zin in Morgen bij mij op bezoek. Samen fietsten we door Groningen, en haalden erwtjes bij de Eikemaheert. Klik op de foto om de aflevering terug te kijken!
© Sanne Meijer, 2023